ٽه سٽا

ٽه سِٽا: ٽن سٽن تي مشتمل شاعريءَ جي صنف ”ٽه سِٽا“ سڏبي آهي. سنڌ هند جي نامياري شاعرپرڀو وفا“ تمام گهڻا ٽه سٽا لکيا آهن. سندس ٽه- سٽن جو ڪتاب ”آئينا ۽ عڪس“ ڇپيل آهي. هن کان پوءِ شيخ اياز ۽ ڪن ٻين نوجوان شاعرن به ٽه سِٽا لکيا آهن، پر انهن سڀني جا بحر وزن توڙي گھاڙيٽا الڳ الڳ آهن. اياز جي ٽن سٽن ۽ هائيڪن جا به ڪتاب ڇپيل آهي.
پرڀو وفا پنهنجي ٽه سِٽن جي پهرين ۽ ٽين سٽ جي هائيڪي وارو وزن يعني ’فعلن فعلن فعل‘ رکيو آهي، جڏهن ته وچين سٽ جو وزن چار دفعا فعلن استعمال ڪيو آهي. شيخ اياز جي ٽن سٽن ۾ قافيا ساڳئي انداز ۾ استعمال ٿين ٿا، پر ان جي وزن بحر کي پرڀو وفا کان الڳ رکيو آهي. سنڌي زبان ۾ آثم ناٿن شاهي ”سنڌيجا“ جي نالي سان ٽه سِٽا لکيا آهن، جيڪي سنڌ جي حوالي سان تحرير ٿيل آهن، سندس خيال ۾ اهڙا ٽه سٽا جيڪي سنڌ جي حوالي سان لکيا ويا هجن، تن کي ”سنڌيجا“ سڏڻ گهرجي. سنڌ ۾ گھڻي ڀاڱي ٽه سٽا شيخ اياز واري گھاڙيٽي هيٺ ئي لکيا وڃن ٿا. مثال:
اچ اچ ڀاڪر پاءِ
هڪٻئي کان اڄ جدا ٿيون ٿا
وري ملڻ لاءِ (پرڀو وفا)
اکيون پٽيوڙي!
هيءَ جا باک بسنت جي
اٿي جٽيو ڙي! (شيخ اياز)


لفظ ٽه سٽاھيٺين داخلائن ۾ پڻ استعمال ٿيل آھي
هن صفحي کي شيئر ڪريو